Pracodawca nie płaci wynagrodzenia – co robić?
Brak wypłaty wynagrodzenia to poważne naruszenie praw pracownika, które może prowadzić do problemów finansowych i stresu. Co zrobić, gdy pracodawca zalega z pensją? Jakie kroki można podjąć, aby skutecznie dochodzić swoich praw? W tym artykule omawiamy dostępne rozwiązania prawne i praktyczne sposoby na odzyskanie należnych pieniędzy.
Pracodawca nie płaci wynagrodzenia? Wezwanie do zapłaty
Zgodnie z art. 22 § 1 ustawy Kodeks pracy (k.p.) przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Pracodawca jest obowiązany w szczególności terminowo i prawidłowo wypłacać wynagrodzenie (art. 94 pkt 5 k.p.). Taki proces, jeśli działanie polubowne jest niemożliwe – należy zacząć od wystosowania do pracodawcy wezwania do zapłaty. Pismo to powinno zawierać miejsce i datę, dane pracownika i pracodawcy, odpowiedni tytuł, wezwanie do zapłaty określonej kwoty we wskazanym terminie na numer rachunku bankowego pracownika, a także podpis. Najlepiej wysłać je pismem poleconym za potwierdzeniem odbioru.
Państwowa Inspekcja Pracy
W razie braku odpowiedzi ze strony pracodawcy na wezwanie do zapłaty wystosowane przez pracownika może ona jeszcze rozważyć powiadomienie Państwowej Inspekcji Pracy o zaistniałej sytuacji. Zgodnie z art. 1 ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy (u.p.i.p.) Państwowa Inspekcja Pracy jest organem powołanym do sprawowania nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów dotyczących legalności zatrudnienia i innej pracy zarobkowej w zakresie określonym w ustawie.
Według zaś art. 10 ust. 1 pkt 1 u.p.i.p. do zadań Państwowej Inspekcji Pracy należy nadzór i kontrola przestrzegania przepisów prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów dotyczących stosunku pracy, wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy, czasu pracy, urlopów, uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem, zatrudniania młodocianych i osób niepełnosprawnych. Do Państwowej Inspekcji Pracy pracownik może wystosować odpowiednie pismo z prośbą o podjęcie interwencji w sprawie, opisując zaistniała sytuację.
Jeśli PIP rozpocznie kontrolę u pracodawcy, może nałożyć karę grzywny od 1000 do 30 000 zł, a oprócz tego zobowiązać pracodawcę do wypłaty zaległego wynagrodzenia.
Postępowanie sądowe
Dodatkowo pracownik może także skierować sprawę na drogę postępowania sądowego, wnosząc pozew do właściwego sądu. W ramach pozwu pracownik może dochodzić zaległego wynagrodzenia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w zapłacie.
Zgodnie z art. 126 § 1 i 2 ustawy Kodeks postępowania cywilnego (k.p.c.) każde pismo procesowe powinno zawierać:
1) oznaczenie sądu, do którego jest skierowane;
2) imiona i nazwiska lub nazwy stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników;
3) oznaczenie rodzaju pisma;
4) osnowę wniosku lub oświadczenia;
5) w przypadku gdy jest to konieczne do rozstrzygnięcia co do wniosku lub oświadczenia – wskazanie faktów, na których strona opiera swój wniosek lub oświadczenie, oraz wskazanie dowodu na wykazanie każdego z tych faktów;
6) podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika;
7) wymienienie załączników.
Gdy pismo procesowe jest pierwszym pismem w sprawie, powinno ponadto zawierać oznaczenie przedmiotu sporu oraz:
1) oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby i adresy stron albo, w przypadku gdy strona jest przedsiębiorcą wpisanym do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej – adres do doręczeń wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej,
2) oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby i adresy przedstawicieli ustawowych i pełnomocników stron,
3) numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL) lub numer identyfikacji podatkowej (NIP) powoda będącego osobą fizyczną, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania lub posiada go nie mając takiego obowiązku lub
4) numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku jego braku – numer w innym właściwym rejestrze, ewidencji lub NIP powoda niebędącego osobą fizyczną, który nie ma obowiązku wpisu we właściwym rejestrze lub ewidencji, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania.
Nadto, według art. 187 § 1 k.p.c. pozew powinien czynić zadość warunkom pisma procesowego, a nadto zawierać:
1) dokładnie określone żądanie, a w sprawach o prawa majątkowe także oznaczenie wartości przedmiotu sporu, chyba że przedmiotem sprawy jest oznaczona kwota pieniężna;
2) oznaczenie daty wymagalności roszczenia w sprawach o zasądzenie roszczenia;
3) wskazanie faktów, na których powód opiera swoje żądanie, a w miarę potrzeby uzasadniających również właściwość sądu;
4) informację, czy strony podjęły próbę mediacji lub innego pozasądowego sposobu rozwiązania sporu, a w przypadku gdy takich prób nie podjęto, wyjaśnienie przyczyn ich niepodjęcia.
Szkolenie z podstaw prawa pracy
Potrzebujesz szkolenia z zakresu podstaw prawa pracy? Zapoznaj się z naszą ofertą!